Endeks
Tarımsal Ürün Endeksleri
TÜRİB ELÜS Piyasasında gerçekleşen Elektronik Ürün Senedi işlemlerinde oluşan fiyatlar kullanarak tek bir tarımsal ürünün veya bir grup tarımsal ürünün fiyat performansını ölçmek için tasarlanmış endekslerdir.
Endekslerde yer alan ürün ve ürün grupları aşağıda verilmektedir.
Hububat
Arpa
Buğday
Mısır
Buğday
Buğday Ekmeklik
Buğday Makarnalık
Mısır
Mısır 1. Sınıf
Mısır 2. Sınıf
Arpa
Tarımsal ürün endeksi olarak aşağıda yer alan endeksler hesaplanarak yayımlanmaktadır
Endeks Adı Kısa Kodu
TÜRİB Hububat Endeksi TRBHUB |
TÜRİB Arpa Endeksi TRBARP |
TÜRİB Buğday Endeksi TRBBGD |
TÜRİB Buğday Ekmeklik Endeksi TRBBGDEKM |
TÜRİB Buğday Makarnalık Endeksi TRBBGDMAK |
TÜRİB Mısır Endeksi TRBMSR |
TÜRİB Mısır 1. Sınıf Endeksi TRBMSR1SN |
TÜRİB Mısır 2. Sınıf Endeksi TRBMSR2SN |
Endekslerin Tasarım Amacı
Endeksler,
- Elektronik Ürün Senetleri kullanılarak tek bir tarımsal ürünün veya bir grup tarımsal ürünün fiyat performansının gözlemlenmesi
- Paydaşlara, fiyat hareketlerine ilişkin bilgi edinme ve analiz yapma imkânın sağlanarak öngörülebilirliğin artırılması
- Türkiye ile dünya tarımsal emtia piyasaları arasındaki ilişkinin izlenmesine olanak sağlanması
- TÜRİB ELÜS Piyasası’ndaki fiyat dinamiklerinin anlık, anlaşılabilir ve şeffaf olarak sunulması
amacıyla tasarlanmıştır.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin Faydaları
Endekslerin sağlayacağı temel faydalar aşağıda yer almaktadır:
- Türkiye’deki tarımsal ürün piyasalarının ana yönünün belirlenmesi
- Tarımsal faaliyetlerde bulunan paydaşlar için tarımsal ürünlerde ortaya çıkan fırsatların kapsamlı ve doğru şekilde temsil edilmesi
- Farklılaşmış ve geniş kapsamlı ürün fiyat endeks serilerinin (bileşik ürün grubu endeksleri, basit ürün endeksleri) oluşturulması
- Binlerce farklı ürün kodu (ISIN) ile temsil edilen aynı ürünlerde oluşan fiyatların kullanılmasıyla ürün grubu, ürün ve ürün alt grubu bazında kıyaslama göstergelerinin oluşturulması
- Bir ürün sepetinin fiyatının ve yatırım getirisinin izlenmesi
- Coğrafi bölgeler bazında farklı ürün sınıflarında oluşan fiyatların ürün bazında doğru ve şeffaf olarak temsil edilmesi
- Şeffaf ve kurallara dayalı metodolojinin uygulanması
- Veri yayımına ilişkin yüksek veri kalitesi ve esnek veri dağıtım seçeneklerinin sunulması
TÜRİB Endekslerinin Karşılaştırma Ölçütü Olarak Kullanımı
TÜRİB’e ait Tarımsal Ürün Endeksleri finansal enstrüman ihraçlarında karşılaştırma ölçütü olarak kullanılabilir. Bahsi geçen kullanım için TÜRİB ile “TÜRİB Endekslerinin Karşılaştırma Ölçütü Olarak Kullanımı Sözleşmesi”nin imzalanması gerekmektedir. Endeksler üzerine finansal ürün çıkartılması ücrete tabidir. Sözleşme kapsamında uygulanan ücret politikası aşağıda verilmektedir:
- 2024 yılı içerisinde yapılacak olan ihraçlar için ihraç başına KDV hariç 5.000 (Beş Bin) TL ücret alınır.
Detaylı bilgi almak veya sözleşme imzalamak için piyasalar@turib.com.tr adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Ürün Seçim Kriterleri
Endekste yer alacak ürünlerin belirlenmesinde esas alınan 3 seçim kriteri aşağıda verilmektedir:
Üretim Miktarı
Son 3 yıl ortalama üretim ve ithalat miktarının 1 milyon ton üzerinde olması.
İşlem Miktarı
Son 3 yıl ortalama yıllık işlem miktarı 100 bin tonun üzerinde olması.
Son 3 yıl ortalama günlük işlem miktarının 500 ton üzerinde olması.
İşlem Gün Sayısı
Son 1 yılda işlem olan gün sayısı toplam iş günü sayısının %60’ında bulunması
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Hesaplama Bileşenleri
Endekslerin hesaplama bileşenleri aşağıda verilmektedir:
Ürün Çeşitliliği
Arpa, Buğday, Mısır
Fiyat
Seans boyunca dinamik olarak; endeks ürünlerine ait işlemlerin güncel ağırlıklı ortalama fiyatları
Üretim Faktörü
TUİK son 3 yıl bitkisel üretim ve ithalat istatistiklerine dayalı -> TUİK son 3 yıl bitkisel üretim ve ithalat istatistikleri
Likidite Faktörü
Son 3 yıl işlem miktarına dayalı -> Son 3 yıl işlem miktarı
Ağırlıklandırma
Üretim Faktörü kapsamındaki kavramsal piyasa değerinin (2/3)’ü kullanılır.
Likidite Faktörü kapsamında kavramsal piyasa değerinin (1/3)’ü kullanılır.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin Başlangıç Değeri ve Başlangıç Zamanı
TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin Başlangıç Değeri: 1000
Endeks Hesaplama Başlangıç Tarihi: 1 Nisan 2021
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeks Türleri ve Hesaplama Yöntemleri
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri 2 ayrı türde oluşturulmaktadır.
Basit Endeks; Endekse konu olan ürün çeşidi bir adet olan endekstir. (Örnek: Arpa, Buğday Ekmeklik, Buğday Makarnalık, Mısır 1. Sınıf, Mısır 2. Sınıf).
Bileşik Endeks; Endekse konu olan ürün çeşidi bir adetten fazla olan endekstir. (Örnek: Hububat, Buğday, Mısır)
TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin hesaplanmasında 2 ayrı yöntem kullanılmaktadır.
Basit Ürün Endeksi Hesaplama Yöntemi: Sadece bir ürüne yönelik olan ve likidite faktörü baz alınarak gerçekleştirilen hesaplama yöntemidir.
Bileşik Ürün Endeksi Hesaplama Yöntemi: Üretim Faktörü ve Likidite Faktörü birlikte baz alınarak gerçekleştirilen hesaplama yöntemidir
Basit Ürün Endeksi
Buğday Ekmeklik
Buğday Makarnalık
Mısır 1. Sınıf
Mısır 2. Sınıf
Bileşik Ürün Endeksi
Hububat
Arpa
Buğday
Mısır
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Hesaplama ve Yayımlama Zamanları
TÜRİB Tarımsal Ürün Endekslerinin İlk Hesaplama Günü 01 Nisan 2021 tarihidir.
Endeksler; TÜRİB ELÜS Piyasası seansı süresince 10 saniyede bir periyodik olarak hesaplanarak eşanlı olarak yayımlanmaktadır.
Endekslerin hesaplanması ve yayımına, TÜRİB ELÜS Piyasası seans başlangıç saatinde veya seans içerisinde ilgili Ürün kategorilerinde/Ürünlerde en az 3 işlem adedi ve toplam 20.000 kg işlem miktarı şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda başlanmaktadır.
Endekslerinin hesaplanması ve yayımına TÜRİB ELÜS Piyasası seansının bitiş saati itibariyle son verilir. Seans bitişi sonrası işlem iptali olması durumunda gerçekleşen işlem iptalleri dikkate alınarak gün sonu endeks değeri tekrar hesaplanır ve ilgili değer yayımlanır.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Olağan Değerleme Dönemi
Geçerli tarım ürünlerinin mevsimselliği gerekse piyasa koşulları dikkate alınarak endekslerin kapsamlarının belirlenmesine ilişkin olarak her yıl Mart ayında periyodik gözden geçirmenin gerçekleştirdiği dönemdir.
Her yıl Mart ayının son işlem günü takas işlemlerinin bitimi sonrasında periyodik gözden geçirme yapılacağı ve 1 Nisan itibariyle yeni ağırlıklandırmaların devreye alınacağı gün Değerleme Günü’dür.
Değerleme çalışmalarına esas olan ve yeni ağırlıklandırmaların belirlenmesinde kullanılacak veriler için son 3 yıllık dönem baz alınır. Belirlenen parametreler takip eden 1 Nisan – 31 Mart arası 12 aylık dönem için uygulanır.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Yayım Gösterim Kuralları
Hesaplanan bir endeks değerinin, bir önceki gün kapanış değerinden yüksek olması durumunda, endeks değeri yeşil renk ile gösterilir ve yeşil renkli yukarı ok sembolü kullanılır.
Hesaplanan bir endeks değerinin, bir önceki gün kapanış değerinden düşük olması durumunda, endeks değeri kırmızı renk ile gösterilir ve kırmızı renkli aşağı ok sembolü kullanılır.
Endeks hesaplanması ve yayımlanması koşulunun sağlanmaması durumunda bir önceki gün kapanış endeks değeri gri renk ile gösterilir.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Yayım Alanları
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri; TÜRİB’in anlaşma sağladığı veri yayım kuruluşlarında ve Borsamıza ait belirlenmiş platfomlarda yayımlanmaktadır.
Seans esnasında TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri ve ELÜS Piyasa Verilerine erişim için tıklayınız.
Günlük olarak TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri verilerinin yer aldığı bültenlere erişim için tıklayınız.
Tarihsel Endeks Verilerine erişim için tıklayınız.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Mevzuatı
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Hesaplama ve Yayımlama Prosedürü için tıklayınız.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Değerleme Dönemi Verileri
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Değerleme Dönemi Verileri için tıklayınız.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Ürün Ağırlıkları için tıklayınız.
TÜRİB İşlem Platformuna ulaşmak için tıklayınız.
Günlük olarak TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri verilerinin yer aldığı bültenlere erişim için tıklayınız.
TÜRİB Tarımsal Ürün Endeksleri Hesaplama ve Yayımlama Prosedürü için tıklayınız
Tarihsel Endeks Verilerine erişim için tıklayınız.
Tarımsal Ürünün Serüveni infografiği için tıklayınız.
ELÜS Piyasası hakkında bilgi almak için tıklayınız.
T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından verilen lisanslarla kurulan Lisanslı Depoların listesi için tıklayınız.
