HUBUDER 2024 Hasadına Doğru Konferansı

10.05.2024

TÜRİB Genel Müdürü KIRALİ:  

Lisanslı Depo Kapasitesi Artıyor Ama Daha Fazlası Gerekli  

Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) desteğiyle Hububat Tedarikçileri Derneği (HUBUDER) tarafından Ankara düzenlenen IX. Uluslararası 2024 Hasadına Doğru Türkiye ve Dünyada Tahıl Konferansı’nda konuşan Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Genel Müdürü Ali KIRALİ, lisanslı depoculuk ve tarım emtia ticaretinde Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasası’nda gelinen aşama hakkında değerlendirmelerde bulundu.  

  • Lisanslı depoculuk kapasitesi 5 yılda 2.5 kat artarak 10,3 milyon tona ulaştı ancak yetersiz 

Verimli geçen 2023 yılı hasadı ve devreden stoklarla 2024 yılı hasadının karşılanacağını belirten KIRALİ, lisanslı depoculukta ciddi kapasite artışı ihtiyacını olduğunu belirtti. Lisanslı depo saklama kapasitesi 2019’dan 2024’e 4 milyon tondan 10,3 milyon tona çıkmasına rağmen, 2023 hasadında yetersiz kaldığını, aynı durumun 2024 hasatı için de geçerli olacağını ifade etti.  

KIRALİ, konuşmasında özel sektörün yatırımlarını hızlandırmasıyla 2024 yılsonunda 12 milyon ton ve orta vadede 20-25 milyon tonluk bir saklama kapasitesine ulaşma hedefiyle ilerlendiğini belirtti. 2024 yılı Mayıs ayı itibariyle 193 lisanslı deponun 41 milyon tonluk Türkiye hububat rekoltesinin %25’ine; 45 il, 137 ilçe, 267 farklı lokasyonda hizmet verdiğini belirten KIRALİ, bu yaygın hizmet ağının gıda arz güvenliğinin sağlanmasına ve sağlıklı koşullarda saklanan ürünlerle gıda israfının önlenmesine önemli katkılar sağladığını vurguladı. 

Lisanslı depo kapasite artışının, çiftçimizin lisanlı depoculuğu kullanması ve ELÜS üzerinden ürünlerini şeffaf bir şekilde pazarlaması için her zamankinden daha önem hale geldiğini vurgulayan KIRALİ, ELÜS ile dijitalleşen ürünlerin şeffaf bir piyasada denetim ve gözetim altında işlem görmesi ve çiftçinin ELÜSleri teminata vererek finansmana erişiminin kolaylaşması tarım sektörüne ve gıda arz güvenliğine önemli katkı sağladığını vurguladı.  

  • Özel sektörün %90lardan %30lara gerileyen işlem hacmindeki payının 2024 yılında artması bekleniyor 

26 Temmuz 2024’de 5. yaşını kutlayacak ELÜS Piyasası’nda 2021 yılında %90’ları bulan özel sektörün işlem hacmindeki payının 2023 yılında %32’lere gerilediğini belirten KIRALİ, dengeli bir piyasanın etkin fiyat oluşumu için çok önemli olduğunu vurguladı. 2024 yılı ilk 4 ayında yaklaşık %50-50 dengenin gözlemlendiğini belirten KIRALİ, TÜRİB’in kuruluşundan bu yana piyasada toplam 41 milyon ton ürünün el değiştirdiğini ve 195 milyarlık işlem hacmi kaydedildiğini belirtti. Bu rakamın, TÜRİB’den önceki 5 yıllık işlem hacmi ile karşılaştırıldığında yaklaşık 25 kat artış anlamına geldiğini belirtti. 

TÜRİB’in 30 binden 220 bine çıkardığı ELÜS yatırımcı sayısının 2024 yılında aracılı sistemi devreye alınması ve ürün piyasası aracı kurumlarının sahada faaliyetlerine başlamasıyla önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde artmasını beklediklerini vurgulayan KIRALİ, vadeli işlem piyasası için de çalışmalara yılın ikinci yarısında hız verileceğini belirtti. 

TÜRİB Hakkında

2018 yılının Haziran ayında kurulan TÜRİB; lisanslı depo işletmecilerince oluşturulan elektronik ürün senetleri ile elektronik ürün senetlerine dayalı vadeli işlem sözleşmelerinin ticaretinin yürütülmesini sağlamak üzere borsacılık faaliyetinde bulunmaktadır.
TÜRİB, tarladan sofraya gıda tedarik zincirinin dijitalleşmesi, elektronik ürün senetlerinin yaygınlaştırılması, sözleşmeli tarımın gelişmesi, lisanslı depoculuk gibi alanlarda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, T.C. Ticaret Bakanlığı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı ve diğer paydaşlar ile iş birliğini sürdürmektedir.

ÜRÜN TOPRAĞINDA YETİŞİR, BORSASINDA DEĞERLENİR